مقدمه
آیا تاکنون به مهارتهای حل اختلاف زوجین فکر کردهاید؟ آیا میدانستید که نحوهی برخورد زوجین هنگام دعوا و مشاجره ریشه در تربیت کودکی آنها دارد؟ برای این که علت تعارض زوجین را کشف و مهارتهای حل اختلاف را یاد بگیرید ما را تا انتهای مطلب همراهی کنید.
بسیاری از مردم بر این باورند که در یک رابطهی خوب هیچ مشاجرهای رخ نمیدهد و اگر با شریک زندگی خود بحث کنند دنیا به آخر رسیده است. اما درگیری بخش مهمی از هر رابطه بوده و علاوه بر این اجتنابناپذیر است. ازآنجاییکه هر دو نفر دارای پیشینه، نظرات و ترجیحات متفاوتی هستند، وقتی مدتی را در کنار هم بگذرانند دچار تضاد رفتاری میشوند.
یادگیری و ریشهیابی علت تعارض زوجین و نحوهی هدایت آن، به شما کمک میکند تا احساس نزدیکی بیشتری نسبت به شریک زندگی خود داشته باشید، زیرا در مورد آنچه واقعاً برای او مهم است اطلاعات زیادی کسب کردهاید. اگر ندانید که چگونه تعارض را حل کنید، پس از گذشت زمان، یا زیاد بحث خواهید کرد یا از ترس نزاع هیچگاه در مورد مسائل مهم بحث نمیکنید؛ موضوعی که در نهایت منجر به طلاق و جدایی میشود.
مهارتهای حل اختلاف زوجین
بسیاری از زوجین بر این باورند که مشاجرات آنها هرگز حلوفصل نمیشود؛ زیرا به نظر میرسد یکی از طرفین، بهراحتی نزاع و درگیری را آغاز میکند درحالیکه دیگری هیچ تمایلی به انجام این کار ندارد. جملهای که ما مشاوران بارها از زوجین در جلسات مشاوره میشنویم یک چیز است:
«ما همدیگر را دوست داریم اما نمیتوانیم بهدرستی باهم ارتباط برقرار کنیم.»
این الگوی ارتباطی در بین زوجین بسیار رایج است. من برای درک بهتر موضوع میخواهم یک مثال از دو مراجعهکننده خود به زبان بیاورم:
جان و سو مکرراً با هم مشاجره میکنند که نتیجهی آن بیتوجهی جان بوده که تنها با بالابردن شانههایش به همراه است. سو با دیدن این رفتار بهشدت از دست جان عصبانیتر میشود و باوجوداینکه جان چند بار میگوید دیگر نمیخواهد در مورد آن صحبت کند، سو همچنان به بحث با او ادامه میدهد و حتی صدایش را بلندتر میکند.
جان میگوید وقتهایی که سو اینگونه بدخلق و عصبی میشود هرگز نمیتواند او را تحمل کند و سعی دارد از مهلکه خارج شود. بااینحال، هرگاه آنها در مورد این موضوع با من حرف میزنند، واضح است که واقعاً یکدیگر را دوست دارند و میخواهند راه بهتری برای حلوفصل مسائل پیدا کنند. برای این که بامهارتهای حل اختلاف زوجین بیشتر آشنا شوید در ادامه چند الگوی رفتاری را به شما معرفی میکنیم.
درک الگوی ارتباطی
این الگو زمانی اتفاق میافتد که یکی از طرفین تمایل به مشاجره دارد، درحالیکه طرف دیگر میخواهد از درگیری دور شود و اوضاع را آرام کند. شریک اول طبعی گرم دارد بهطوریکه تمایل دارد بلافاصله مشاجره کند؛ طوریکه تمامی مسائل و مشکلات را به یکباره مطرح کرده و به دنبال حلوفصل سریع آنها است. اگر همه چیز فوراً حل نشود، ممکن است احساس اضطراب یا پریشانی کند. از سوی دیگر، شریک دوم دارای طبعی سرد است و اصلاً نمیتواند با شریک خود مدارا کند. او به زمان نیاز دارد تا بافکر کردن به اوضاع عصبانیتش فروکش کند؛ بنابراین ممکن است ترجیح دهد بحث را متوقف کند و زمانی را برای تأمل و احساس آرامش اختصاص دهد.
داشتن این تفاوت در روابط طبیعی است! بسیاری از زوجین میآموزند که با آن کنار بیایند و تفاوتهای خود را بپذیرند. اما گاهی اوقات برای زوجین سخت است که طبع شریک زندگی خود را به همان اندازه درک کنند. از همین رو، در تلاش برای انجام کارها به روش خودشان،ممکن است گرفتار شوند که فقط میتواند تضاد بیشتری در رابطه ایجاد کند.
در جلسات مشاورهی ازدواج و تدریس مهارتهای حل اختلاف زوجین، متوجه شدیم که وقتی سو با عصبانیت به جان نزدیک میشود، تمایل طبیعی جان این است که ابتدا از آنجا دور شود و به چیزهای دیگری فکر کند. از طرف دیگر، سو میخواهد مسائل را بهسرعت حل کند و وقتی جان بحث را ترک میکند بهشدت ناامید میشود؛ بهگونهای که تصور میکند جان هیچ توجهی به حرفههای او ندارد. اما هرچه سو بیشتر اصرار به حل مسائل در همان لحظه میکند، جان بیشتر احساس فشار میکند و به فضا و زمان بیشتری برای تفکر و تأمل نیاز پیدا میکند. در واقع، هر دو شریک میخواهند مشکل را حل کنند، اما هر یک روش مختص به خود را برای این کار دارند.
قراردادن الگو در متن
هنگامی که سو و جان متوجه شدند که رفتارهایشان در قبال حلوفصل مشکلات متفاوت است، کنجکاو میشوند که چرا آنها چنین رویهای را اتخاذ میکنند.
سو به یاد میآورد که هرگاه با پدرش در سنین نوجوانی به مشکل برمیخوردند، پدرش از او میخواست تا بنشیند و همان جا مشکل را حل کنند:«ما همدیگر را دوست داریم، بنابراین تا زمانی که این مشکل را حل نکنیم، جایی نمیرویم» و آنها همین کار را میکردند؛ بنابراین، سو از پدرش اینگونه آموخته است که هرگاه کسی را دوست داشت و با او به مشکل خورد، تا زمانی که همه چیز حل نشود، نباید بحث را متوقف کند. از سوی دیگر، جان در جلسهی مهارتهای حل اختلاف زوجین به ما گفت که با مادری بزرگ شده است که بسیار خوش صدا و گاهی اوقات بسیار بدخلق بوده است. او در خاطراتش اینچنین آورده است که هرگاه با مادرش بحث میکرد، از جان خواسته میشد تا بلافاصله به اتاقش برود و دیگر راجع به این موضوع حرف نزند. به همین سبب، او به اتاقش میرفت و منتظر میماند تا اوضاع آرام شود. این دقیقاً همان چیزی است که جان در کودکی از مادرش یاد گرفته است.
با کشف زمینههای خانوادگی یکدیگر، جان و سو توانستند نسبت به سبک یکدیگر احساس همدلی کنند و درک بیشتری از هم داشته باشند. آنها متوجه شدند که خانوادههایشان در تربیت آنها نقش به سزایی داشتهاند.
روشهای حل اختلاف زوجین
سبکهای ارتباطی مختلف تنها زمانی واقعاً به مشکل تبدیل میشوند که زوجین تفاوتهایشان را درک نکنند. اما زوجین با درنظرگرفتن چند نکته میتوانند مشکلات را بهراحتی ریشهیابی و حلوفصل کنند. در ادامه چند نکتهی کلیدی در خصوص علت تعارض زوجین و حلوفصل آن وجود دارد:
1.زمانی که با یکدیگر دعوا میکنید، ابتدا شرایط را بسنجید و فقط روی حلوفصل همان موضوع متمرکز شوید. بهطوریکه آن را در سبکهای ارتباطی مختلف تفسیر کنید. با این کار، بهراحتی میتوان در مورد نیات شریک زندگی خود فرضیاتی ایجاد کرد یا آنها را برای برخورد متفاوت با مسائل سرزنش کرد. سعی کنید افکار منفی مانند «او به من حمله میکند» یا «او همیشه من را وسط دعوا رها میکند» را فراموش کنید. در عوض، سعی کنید آنچه را که اتفاق میافتد را بهعنوان یک تفاوت ساده در سبک ارتباطی تعریف کنید. یعنی با خود بگویید، اگر او وسط دعوا من را ترک کرد و به اتاقش رفت قطعاً جزو خصوصیات اخلاقی او است و تقصیری از این بابت ندارد.
2.یکی دیگر از مهارتهای حل اختلاف زوجین درک کردن طبیعت طرف مقابل است. اگر شریک زندگی شما طبعی گرم دارد و هنگام مشاجره خیلی تند رفتار میکند، به او بگویید که واقعاً علاقهمند به صحبتکردن در مورد مسائل هستید و اگر در حال حاضر وقت میگذارید، صرفاً به این دلیل نیست که به دنبال حل مشکل نیستید، بلکه میخواهید بهترین راهحل را برای رفع مشکل پیدا کنید. در برخی مواقع اگر طرف مقابلتان قانع نشد، بهتر است بحث را خاتمه دهید و با بهکاربردن چند جملهی عاشقانه او را آرام کنید. مثلاً بگویید: «دوستت دارم و مطمئنم که مشکل را حل خواهیم کرد».
3.اگر همسرتان طبعی سرد دارد، به او زمان و فضای بیشتری بدهید. پس از مطرحکردن مشکل خود، به آنها اجازه دهید تا چند دقیقه در مورد آن فکر کنند و سپس به شما پاسخ دهند. شما باید آنها را در این شرایط درک کنید، چراکه آنها برای حلاجی کردن موضوع در ذهن خود نیاز به آرامش و زمان دارند؛ بنابراین، مدام صحبتهای خود را تکرار نکنید و بلافاصله به موضوع بعدی اشاره نکنید. در عوض آنها را در پس ذهن خود یادداشت کنید و در زمان مناسب مطرحشان نمایید و مطمئن شوید که لحن صدایتان هنگام انتقال جملات دوستانه باشد. در غیر این صورت اگر همه چیز بیش از حد تند پیش برود، ممکن است آنها از بحث کنارهگیری کنند. درصورتیکه این اتفاق افتاد، از آنها عذرخواهی کنید و قبل از شروع بحث چند دقیقه به شریک زندگیتان فرصت تفکر دهید.
4.بهتر است هنگام دعوا زیاد به هم نزدیک نشوید و فاصلهی خود را با شریک زندگیتان حفظ کنید. در این شرایط سعی کنید نحوهی برخورد و طبع شریک خود را درک کرده و آن را بهعنوان خلقوخوی طبیعی او بپذیرید. اگر طبع شما گرم است، سعی کنید با آرامکردن لحن خود با کشیدن نفسی عمیق خود را آرام جلوه دهید. همچنین، به شریک زندگی خود فضایی را که میخواهد، بدهید. در این شرایط، شریک سرد مزاج شما میتواند کمی بیشتر به بحث بپیوندد. به همین راحتی میتوانید فضا را مدیریت کرده و به نتیجهی غایی برسید. یک شروع خوب این است که احساسات خود را شناسایی کنید و آن را به شریک زندگی خود بفهمانید.
5.سعی کنید هنگام دعوا از مکالمات ساختارمندتری استفاده کنید. هنگامی که خود را در یک مشاجره میبینید، سعی کنید آن را به یک گفتگو تبدیل کنید؛ بهطوریکه با آرامکردن لحن خود روی طرف مقابل تأثیر بگذارید. این به هر دوی شما کمک میکند که احساس بهتری داشته باشید.
بخش زیادی از زوجین در موقع بحث کردن، سعی میکنند ثابت کنند که مقصر نیستند و حق با آنها است و دلیل مشکلات ایجاد شده همسرشان است و او مقصر اساسی است.توجه نمایید هیچ مشکلی با متهم شناختن شریک زندگی تان حل نخواهد شد و تنها با این عمل او را در موضع دفاع قرار میدهید و اختلافتان پیچیدهتر میشود.
صادقانه سهم خود را در ایجاد و تداوم مشکل بررسی کنید و دربارهی آن گفتگو کنید، این رفتار شما سبب میشود او نیز اشتباههای خود را در ایجاد مشکل راحت تربیان کند.
برگرفته از: