طراحی مدل شایستگی
طراحی مدل شایستگی (Competency Model) در واقع همان نقطه اتصال فرایندهای منابع انسانی است که به انسجام بین فرایندی و یکپارچه نمودن اقدامات متنوع منابع انسانی کمک خواهد کرد. در واقع، مدل شایستگی، در هسته مرکزی بسیاری از فعالیتهای منابع انسانی قرار خواهد گرفت. تعاریف متعددی از شایستگی وجود دارد؛ اما فارغ از هر تعریفی، شناسایی شایستگیهای محوری و کلیدی سازمان و مشاغل آن و سنجش سطح شایستگی در کارکنان، این ابزار را در اختیار شما قرار میدهد تا هوشمندانهتر به اجرای فرایندهای سازمانی خود بپردازید؛ بنابراین مدلهای شایستگی ابزارهای قدرتمندی جهت شرح و توصیف شایستگیهای مورد نیاز جهت کسب بیشترین موفقیت در یک شغل، واحد یا گروه در سازمان و در نهایت سازماندهی مشاغل و نقشهای سازمانی هستند؛ این مدلها به کمک واحدهای مدیریت و مدیریت منابع انسانی سازمان میآیند تا مانند یک ذرهبین یا ابزار سنجش به موشکافی فرایندهای دیگر اقدام نمایند؛ برای مثال مدل شایستگی به سازمان شما کمک خواهد کرد تا در استخدام و جذب نیرو، مدیریت عملکرد، آموزش، جبران خدمات و ... اقدامات مؤثر بیشتری داشته باشید و به عبارت سادهتر بدانید دقیقا در اجرای این فرایندها به دنبال چه هدفی هستید.
در تعریف مدل شایستگی میتوانیم بگوییم که مدل شایستگی فرایند شناسایی، تعریف و اندازهگیری تمامی عوامل مورد نیاز جهت عملکرد صحیح و مؤثر شغل در سازمان است. برای مثال در تعریف شایستگیها به دانش، مهارت، توانایی و سایر عوامل مرتبط با شغل (به طور اختصار KSAO) اشاره میشود. طراحی مدلهای شایستگی هم در سطح فردی یعنی برای یک شغل و هم در سطح کل سازمان انجام میگیرد. از دیگر انواع مدلهای شایستگی میتوان مدل شایستگی رهبری یک سازمان اشاره نمود.
روشهای مختلفی جهت طراحی مدلهای شایستگی تعریف شدهاند که بنا بر مقتضیات سازمان، میتوان از هر کدام آنها بهره برد؛ اما فارغ از روش انتخابی باید توجه داشت که بستر سازمانی نقش مهمی در طراحی مدل شایستگی خواهد داشت؛ چراکه تمام این شایستگیها باید متناسب با نوع فعالیت و مشاغل، فرهنگ و استراتژیهای سازمانی باشد. ما در سایلایف مراحل زیر را جهت طراحی مدل شایستگی پیش خواهیم برد:
- جمعآوری اطلاعات زمینهای
- در این مرحله باید هدف سازمان از طراحی مدل مشخص شود و همسویی آن با برنامه استراتژیک سازمان مورد بررسی قرار گیرد؛ سپس سازمانهای مشابه جهت بنچمارک انتخاب و مورد بررسی قرار میگیرند. در گام بعدی اقدام به شناخت بهتر مشاغل و سازمان با برگزاری جلسات بوسیله انجام مصاحبه (به ویژه با افراد برجسته سازمان) میپردازیم و در نهایت روش مناسب طراحی، تهیه خواهد شد.
- یکی از پیشنیازهای ضروری در این مرحله وجود خروجیهای تجزیه و تحلیل مشاغل در سازمان است.
- تدوین پیشنویس مدل شایستگی
- با در نظر گرفتن تمامی جوانب، اطلاعات به دست آمده و استفاده از روشهای آماری و در نهایت تحلیل داده، فهرست ابتدایی از شایستگیها تنظیم خواهند شد.
- اخذ بازخورد از کارشناسان خبره سازمان
- با تشکیل گروههای کانونی در سازمان و همچنین روشهایی مانند پرسشنامه، فهرست شایستگیها نهایی خواهد شد.
- اصلاح چارچوب شایستگیها
- در نهایت شایستگیهای نهایی به همراه مصادیق رفتاری و سطوح مورد نیاز در سازمان تنظیم خواهد شد و جهت ارزیابی و بازنگری مداوم آن، اقدامات لازم صورت میگیرد.
- ورود مدل شایستگی و تنظیم ارتباط آن با سایر فرایندها
- با توجه به اینکه خروجی مدل شایستگی به عنوان ورودی بسیاری از فرایندهای منابع انسانی مورد استفاده قرار میگیرد؛ نحوه ارتباطات و تعامل این فرایندها با یکدیگر باید شفاف و مشخص گردد.
برای درخواست خدمات طراحی و اجرای مدل شایستگی از سایلایف کافی است فرم زیر را تکمیل کنید تا کارشناسان ما برای هماهنگیهای بیشتر با شما ارتباط بگیرند و ضمن نیازسنجی دقیق، فرایند و برنامه مختص سازمان شما تهیه شود.
مشاوران طراحی مدل شایستگی ::.
خانم اکرم اسماعیلی
روان شناس صنعتی و سازمانیخانم زهرا بشیرزاده
روان شناس صنعتی و سازمانیچطور می تونیم کمکتون کنیم؟