مقدمه
تابه‌حال رابطه‌ی عاطفی با جنس مخالف را تجربه کرده‌اید؟ اگر پاسخ شما مثبت است احتمالاً یادتان می‌آید که اوایل ارتباط، وقتی کششی نسبت به او در خود احساس می‌کردید دنبال بهانه می‌گشتید و طوری رفتار می‌کردید که ببینید آیا او هم چنین حسی نسبت به شما دارد؟ کم‌کم با او بیشتر تماس گرفتید و این بهانه‌ها بیشتر شدند و بین شما علاقه به وجود آمد. رفته‌رفته نوع رابطه متفاوت شد و رفتارهای متفاوتی شکل گرفت، در نهایت هم به لحاظ عاطفی به یکدیگر وابسته شدید!
طبق برخی نظریات روان‌شناسی، دوست‌داشتن و دوست داشته شدن برای انسان‌ها مثل نیاز به امنیت، ارتباط و احترام از نیازهای اساسی به شمار می‌رود و به شکل‌های مختلفی نمود پیدا میکند. بسیاری از انسان‌ها دلشان می‌خواهد کسی دوستشان بدارد و به آنها ابراز علاقه کند، بعضی افراد ممکن است فکر کنند نگرانی‌ها و مشکلاتشان تنها در صورتی حل میشود که در زندگی عاشق کسی باشند و کسی هم عاشق آنها باشد. باید توجه داشت که این احساس نیاز به تعلق و ارتباط نزدیک عاطفی با دیگری درصورتی‌که به‌درستی تعریف نشود می‌تواند زمینه‌ساز ورود به روابط آسیب‌زایی باشد که زندگی فرد را برای سال‌های متمادی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
در هر جامعه‌ای عقاید و باورهای اشتباهی در مورد پدیده‌های گوناگون به وجود می‌آید و به‌مرور مانند یک افسانه جا می‌افتد و در جامعه تبدیل به هنجار میشود.
دیدگاهی که مردم درباره‌ی عشق و روابط عاشقانه دارند نیز از این مورد مستثنا نیست. داشتن نگاهی رؤیایی به عشق نظیر اینکه «عشق حلال همه‌ی مشکلات است؛ عشق درمان دردهاست؛ عشق برای یک زندگی تمام‌عیار کافی است»، می‌تواند سبب شود افراد برای تشکیل یک ارتباط عاطفی سالم دقت کافی نداشته باشند.
نادیده‌گرفتن مشکلات اولیه در روابط به دلیل این باور که «هر چقدر روابط بیشتر پیش برود و صمیمی‌تر شویم مشکلات کمتر میشود»، همگی پیش‌فرض‌های اشتباهی هستند که باعث می‌شوند افراد وارد رابطه‌ی عاشقانه شوند و این رابطه را ادامه دهند، غافل از آنکه بعد از مدتی متوجه باور اشتباه خود می‌شوند و در نتیجه باید رابطه را تمام کنند و به کام اثرات شکست عاطفی فرو روند. در واقع هیچ‌کس نمی‌خواهد در رابطه‌ای قرار بگیرد که از عواطفش سوءاستفاده شود، اما در اثر بی‌دقتی به برخی ضوابط و چارچوب‌ها و یا به دلیل داشتن برخی باورهای اشتباه ممکن است خود را گرفتار چنین آسیبی کند.
بسیاری از دختران و زنان سوءاستفاده را تنها در مفهوم آزار جسمی و جنسی خلاصه کرده و سوءاستفاده‌ی عاطفی را نادیده می‌گیرند، درحالی‌که این نوع از سوءاستفاده به‌تدریج عزت‌نفس و شادمانی آنان را بدون آنکه خود از آن آگاه باشند نابود می‌سازد.
پیامدهای شکست عاطفی چیست؟
برای
انکه بعد از شکست عاطفی بتوانیم ان را از سر بگذرانیم نیاز داریم پیامد های این
شکست را بدانیم . برای دانستن این پیامدها مقاله ما به شما کمک میکند تا آنها را
بشناسید و با آن مواجه شوید.
برای جلوگیری از این آسیب قصد داریم به خصوصیات ارتباط عاطفی سالم و ناسالم و راهکارهای پیشگیری از شکست عاطفی بپردازیم.
خصوصیات عشق ناسالم و ناپخته
شاید با دیدن عنوان این بخش از مقاله به‌صورت ناخودآگاه کمی نگران شده باشید، احتمالاً به خودتان می‌گویید «عشقی که من در قلبم احساس می‌کنم از اعماق وجودم برخاسته»، یا ممکن است فکر کنید «این وصله‌ها به رابطه‌ی ما نمی‌چسبد» و از خواندن ادامه‌ی مقاله صرف‌نظر کنید، توصیه می‌کنیم اندکی صبور باشید، سپر دفاعی که به دست گرفته‌اید زمین بگذارید و چند خط بعدی را هم بخوانید! اگر خودتان با خودتان صادق نباشید و منشأ احساساتتان را دقیق و موشکافانه بررسی نکنید هیچ‌کس خبردار نخواهد شد، اما این خود شما هستید که فرصت پیشگیری از آسیب عاطفی را از دست خواهید داد! برای پیشگیری از این اسیب حتما باید پاسخ این سوال پیامدهای شکست عاطفی چیست؟ را بدانید.
در بعضی مواقع کمبودها و یا ضعف‌های روان‌شناختی موجب گرایش افراد به روابط بدون چارچوب می‌گردد. گاهی فرد نیازمند دیگری است تا به‌این‌ترتیب بتواند احساس امنیت، کفایت یا کامل‌بودن کند. برخی عبارات ترانه‌های عامیانه حاکی از این نوع دوست‌داشتن است؛ مثلاً «اگر مرا ترک کنی می‌میرم» یا «من بدون تو از دست خواهم رفت». این نوع عشق بیشتر نوعی وابستگی اجتماعی به معشوق است و بیشتر به اعتیاد شبیه است تا عشق و به همین دلیل عشق اعتیادگونه نامیده میشود. در عشق اعتیادگونه فرد تمام اهداف، نیازها و اولویت‌هایش را نادیده می‌گیرد و تمامی زندگی‌اش را وقف یک ارتباط به‌ظاهر عاشقانه میکند. در این نوع عشق، طرف مقابل نیز می‌خواهد معشوقش ضعیف و ناموفق باشد، زیرا یک فرد ضعیف و ناتوان وابسته‌تر است. در چنین شرایطی، وابستگی اعتیادگونه‌ای به وجود می‌آید که یک طرف مورد سوءاستفاده‌ی عاطفی قرار می‌گیرد و طرف دیگر به سوءاستفاده می‌پردازد.
در بعضی موارد نیز افراد دچار عشق یک‌طرفه می‌شوند، برخی افراد به دلیل داشتن نوعی ویژگی یا صفات شخصیتی، بیشتر مستعد عشق یک‌طرفه هستند؛ یا بهتر بگویم در صورت عاشق شدن به‌صورت یک‌طرفه، احساسات شدیدتری را تجربه می‌کنند و سازگاری با این ماجرا برایشان سخت‌تر است. به‌خصوص اگر جواب رد نیز بشنوند و احساس کنند معشوق به آنها علاقه ندارد، شرایط برای آنان غیرقابل‌تحمل میشود. این افراد احتمالاً دارای چند ویژگی زیر هستند:
- احساس عدم ارزشمندی یا عزت‌نفس پایین: این افراد به دلیل مشکلاتی که در تاریخچه‌ی رشدی خود دارند، احساس کم‌ارزشی می‌کنند و خود را لایق دوست‌داشتن نمی‌دانند؛ بنابراین با آشناشدن یا برقراری ارتباط ساده‌ای با فردی که عزت‌نفس خوبی دارد، مجذوب او می‌شوند. این افراد مرتب هراس دارند نکند طرف مقابل آنها را طرد کند؛ بنابراین به هر وسیله‌ای سعی در جلب نظر طرف مقابل دارند.
- سلطه‌جویی یا سلطه‌گری زیاد: افرادی که دچار عشق یک‌طرفه هستند عموماً دو انتهای طیف احساس تسلط هستند. این افراد یا به علت سلطه‌جویی، یعنی اینکه بخواهند شخص قدرتمندی امور زندگی آنان را بر عهده بگیرد و پشتیبان آنها باشد، دچار عشق می‌شوند و یا افرادی هستند که می‌خواهند به هر نحو بر شخصی مسلط شوند. انگار این افراد می‌خواهند همه چیز تحت کنترل آنان باشد؛ حتی عشق!
- عدم پختگی هیجانی و عاطفی: همه‌ی افراد ممکن است گاهی در خود علاقه‌ای نسبت به دیگری احساس کنند. اما افرادی که عدم پختگی دارند مرتب به احساسات خود شاخ‌وبرگ می‌دهند و در نتیجه به‌مرور رفتارشان دیگر تحت کنترل احساساتشان نمی‌ماند، این افراد دائماً بی‌قراری و بی‌تابی می‌کنند تا به محبوب خود برسند و حتی در صورت طردشدن و نه شنیدن نمی‌توانند با احساسات خود کنار بیایند.
- تأییدطلبی: تأیید دیگران بخصوص افراد مهم زندگی تا حدی برای همه‌ی ما اهمیت دارد. اما این افراد در روابط خود دائماً به دنبال تأیید کسب‌کردن و راضی نگه‌داشتن دیگری هستند. این افراد وقتی عاشق می‌شوند نیز مجبورند برای تأییدشدن از سمت معشوق هر کاری انجام دهند.
- تحمل‌نکردن ناکامی: برخی افراد به دلایل مختلف از جمله شیوه‌های تربیتی، ویژگی‌های شخصیتی، و... تحمل شنیدن «نه» را ندارند. در واقع نمی‌توانند تصور کنند که فردی به آنها نه بگوید؛ بنابراین برای به‌دست‌آوردن خواسته خود هر تلاشی انجام می‌دهند.
مهارت نه گفتن
،توانایی نه شنیدن
نه گفتن ساده نیست. آن هم وقتی خود ما و دیگران، تمام زندگی‌مان را صرف بهبود مهارت بله گرفتن کرده‌ایم ولی این مهارت بسیار کاربرد دارد برای یادگیری این مهم حتما این مقاله را بخوانید:
برگرفته از:
کتابچه‌ی شکست عاطفی و ابعاد روانی - اجتماعی آن: دکتر منصوره السادات صادقی
ماهنامه‌ی خشت اول دانشگاه تهران
.svg){kind=icon}
