مقدمه
دهها سال است که روانشناسان در تلاش بودهاند به این سؤال کلیدی پاسخ دهند:«چرا دو نفر که تصمیم گرفته بودند یکعمر با هم بمانند، بعد از مدتی به این نتیجه میرسند اگر از هم جدا شوند بهتر است؟» اکنون، به لطف مطالعهی طولی هزاران زوج و تحقیقات نوظهور، یک پاسخ آشکارتر میشود:« اینکه چرا برخی از زوجها زندگی مشترک بادوامتری دارند و بعضی ندارند؟» برخی از این عوامل، از جمله پیشینهی فرهنگی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی، خارج از کنترل زوج است. اما، روانشناسان میگویند، رفتارهای زیادی وجود دارد که یادگیری و تمرین آنها میتواند دوام زندگی زناشویی را افزایش دهد، مانند نحوهی صحبتکردن و دعواکردن و حتی نوع تفریحات یک زوج.
یک اختلاف جزئی بين زن و شوهر میتواند خیلی سریع از کنترل خارج شود، یک مکالمهی ساده ناگهان ميتواند به دعوايی تمامعیار تبدیل شود. چرا؟ زیرا ترس شما از اينكه جلوی همسرتان کم بیاورید، او را نااميد كنيد يا اینکه او شما را رها كند، بحث اصلیتان را تحتتأثیر قرار میدهد و مسير گفتگويتان را منحرف ميكند.
علاوه بر اين، شنیدن نظر یا دیدگاه شخصی دیگر میتواند در شما باعث فعالشدن احساس بیاعتباری و مورد حمله قرارگرفتن شود، برای بسیاری از افراد شنیدن نظرات دیگران علامتی است برای حس تمسخر، انتقاد یا قضاوتشدن!
تقویت مهارتهای ارتباطی
سه دلیل عمده وجود دارد که بهخاطر آنها ارتباط مؤثر زوجین با یکدیگر برقرار نمیشود. اولاً بیشتر مردم احساسات خود را بهدرستی شناسایی نمیکنند. ثانیاً، برای اکثر مردم یافتن کلمات مناسب برای بیان احساس خود بسیار دشوار است. در نهایت، اگر آنها احساس خود را بهدرستی تشخيص دهند و يا كلمات مناسبي برای بیان دقیق احساس خود داشته باشند، اکثر آنها شجاعت ندارند که احساس واقعی خود را در حضور ديگری ابراز كنند.
تمایزیافتگی. من یا ما؟
نه در دیگری حل شوید و نه فراموش کنید که زندگی مشترک تشکیل دادهاید؛ برای یافتن تعادل میان مرز این دو، این مقاله به شما کمک میکند. پس آن را از دست ندهید!
آيا خود شما يا برخی اطرافيانتان به توضيحات بالا شباهت داريد؟
برخلاف تصور عموم، شناسایی احساسات خود، یافتن کلمات مناسب برای بیان اين احساسات و بهدستآوردن شجاعت برای بیانشان به شخص دیگر واقعاً چندان پیچیده نیست. تنها كاری كه بايد بكنيد اين است: از گفتن آنچه در دل و ذهن خود دارید اجتناب نکنید. نگرانیهای خود را بهخاطر اينكه میترسيد همسرتان بفهمد آشفته هستيد و اوضاع از كنترل شما خارج شده از او پنهان نکنید.
امیدها و رؤیاهای خود را از ترس اينكه كسی نسبت به آنها اشتياق نشان ندهد پنهان نکنید. وقتی تلاش میكنيد احساسات خود و اطرافيانتان را بهدرستی تشخيص دهيد و نسبت به آن حساس باشيد، در اصل هوش و مهارت ارتباطی خود را افزايش دادهايد و در اين صورت راههای ارتباطی شما با ديگران بهخصوص همسرتان باز میماند.
مهارت خوب گوشدادن
شنونده بودن مهمترین مهارتی است که برای برقراری ارتباط مؤثر زوجین لازم است. بهعنوان يك شنونده تلاش كنيد برخورد غيردفاعی را تمرين كنيد، حتی اگر همسر شما معتقد است كلاغها سفيدند، سعی کنید تنها شنوندهی طرز نگرش او باشيد و در برابر او گارد نگيريد؛ وقتی طرف مقابلتان گوش شنوای شما را در قبال نظراتش میبیند، کمتر احتمال دارد در بیان مسائل اغراق کند یا قصد حمله و تلافی داشته باشد.
بهعنوان يك گوينده، از هرگونه توهين و تحقير و تمسخر و سرزنش همسرتان و اطرافيانش بپرهیزید، مطرحکردن انتقادات را به زمانی موکول کنید که به هیجانات خود تسلط کافی دارید و هدفتان از بیان آنها اصلاح مسائل موجود است نه خالیکردن حرص و عصبانیت خودتان.
هر چه انتقاد شما منصفانهتر بیان شود، بیشتر احتمال دارد که از سوی طرف مقابلتان درک و پذیرفته شود؛ نکتهی کلیدی این است که بیشتر دربارهی احساسات خودتان صحبت کنید تا عملکرد طرف مقابل، برای مثال بهجای اینکه بگویید:«حالم از این مدل رفتار بچه گانت به هم میخوره» میتوانید بگویید:«وقتی این نوع رفتارو میبینم خیلی آشفته میشم و نمیدونم باید چیکار کنم»؛ اگر خوب دقت کنید جملهی اول دربردارندهی حملهای شدید به شخصیت طرف مقابل است، اما جملهی دوم صرفاً توضیح احساسی است که یک نوع رفتار در شما ایجاد میکند، طرف مقابل در یک فضای غیرتهاجمی با شنیدن احساسی که رفتارش در دیگری ایجاد کرده، آگاهی بیشتری پیدا میکند و بهاحتمال بیشتری قادر خواهد بود آن را اصلاح کند.
در یک ارتباط خوب شما حقیقت را در مورد خودتان به دیگران میگویید و با خودتان هماهنگ هستید. هماهنگ بودن با خود فرایندی است که در آن برای خود ارزش قائل میشوید، مالک افکار و احساسات و انتخابهای خود هستید، به خودتان احترام میگذارید و عمیقترین شناختی را که نسبت به خود دارید ابراز میکنید و مطمئنيد آنچه میگویید با احساسی که دارید مطابقت دارد.
هر يك از شما (زن یا مرد) بايد تلاش كنيد بهصورت آگاهانه، مسئولانه و محترمانه، فضايی امن و حمایتکننده برای گفتن و شنيدن حقیقت در حضور يكديگر ایجاد کنید. ایجاد چنین فضایی مستلزم تمرین و گذر زمان است و یکشبه به وجود نخواهد آمد. به یاد داشته باشید، فقط شما میتوانید چنین فضایی را در رابطهی زناشویی خود محقق کنید! و ممکن است با پرسیدن یک سوال مثل گوشم با توست!چه کمکی از دست من برمیآید؟ فضا را ارام تر کنید.
برگرفته از: