مقدمه
بسیاری از کودکان در برخی مواقع در خواندن، نوشتن یا انجام سایر وظایف مرتبط با یادگیری مشکل دارند. این بدان معنا نیست که آنها علائم اختلال یادگیری دارند. کودک مبتلا به اختلال یادگیری اغلب چندین نشانه‌ی مرتبط دارد و باگذشت زمان این علائم و نشانه‌ها از بین نمی‌رود یا بهتر نمی‌شود.
نشانههای اختلال یادگیری در افراد مختلف متفاوت است. لطفاً توجه داشته باشید که اطلاعات درج شده در این مقاله برای بررسی اختلالات یادگیری به‌طورکلی جمع‌آوری‌شده و برای نوع خاصی از ناتوانی یادگیری در نظر گرفته نشده است.
در نظر داشته باشید بسیاری از کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری که به آن ناتوانی یادگیری نیز گفته میشود، مدت‌ها قبل از تشخیص در مدرسه با مشکل مواجه می‌شوند. این موضوع می‌تواند بر عزت‌نفس و انگیزه‌ی کودک تأثیر بگذارد. به همین دلیل لازم است درک کنید که چگونه علائم اختلال یادگیری را تشخیص دهید و چه کاری می‌توانید برای کمک به فرزند خود انجام دهید.
در ادامه ۸ نشانه از وجود اختلال یادگیری را با هم بررسی می‌کنیم و علائم انواع اختلال یادگیری را بیان می‌کنیم.
اختلال یادگیری چیست؟
اختلال یادگیری یک مشکل پردازش اطلاعات است که فرد را از یادگیری یک مهارت و استفاده‌ی مؤثر از آن بازمی‌دارد. اختلالات یادگیری عموماً بر افراد باهوش متوسط یا بالاتر تأثیر می‌گذارد. در نتیجه، این اختلال به‌صورت شکافی بین مهارت‌های مورد انتظار بر اساس سن و هوش و عملکرد تحصیلی ظاهر میشود.
اختلالات رایج یادگیری بر توانایی‌های کودک در خواندن، بیان نوشتاری، ریاضی یا مهارت‌های غیرکلامی مؤثر است.
نشانههای اختلال یادگیری در کودکان
علائم رایجی که نشان می‌دهد ممکن است یک فرد نشانههای اختلال یادگیری داشته باشد شامل موارد زیر است:
- مشکلات خواندن و یا نوشتن
- مشکلات ریاضی
- حافظه‌ی ضعیف
- مشکلات توجه
- مشکل در دنبال‌کردن دستورالعمل‌ها
- دست‌وپا چلفتی بودن
- مشکل در گفتن زمان
- مشکل سازماندهی کردن موارد و اطلاعات
یک کودک دارای ناتوانی یادگیری نیز ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را داشته باشد:
- عمل‌کردن بدون فکرکردن به نتایج احتمالی (تکانشگری)
- بازی‌کردن سر کلاس یا موقعیت‌های اجتماعی
- مشکل در تمرکز؛ به‌راحتی منحرف‌شدن از موضوع
- مشکل در بیان صحیح یک کلمه با صدای بلند یا بیان افکار
- مشکل در عملکرد درون مدرسه از هفته‌به‌هفته یا روزبه‌روز
- مانند یک کودک کوچک‌تر صحبت می‌کند؛ استفاده از عبارات کوتاه و ساده؛ یا حذف کلمات در جملات
- گوش‌دادن به‌سختی
- برخورد به مشکل در روند تغییر در برنامه یا موقعیت‌ها
- مشکل در درک کلمات یا مفاهیم
به‌طورکلی علائم اختلال یادگیری چیست؟
فرزند شما ممکن است دچار اختلال یادگیری باشد اگر:
- مهارت‌های خواندن، املا، نوشتن یا ریاضی، در سطح سنی و پایه‌ی مورد انتظار یا نزدیک به آن را ندارد.
- در درک و پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل دارد.
- در به‌خاطر سپردن چیزی که کسی به او گفته است مشکل دارد.
- عدم هماهنگی در راه‌رفتن، ورزش یا مهارت‌هایی مانند در دست‌گرفتن مداد.
- به‌راحتی تکالیف، کتاب‌های مدرسه یا سایر موارد را گم یا اشتباه می‌کند.
- در درک مفهوم زمان مشکل دارد.
- در برابر انجام تکالیف یا فعالیت‌هایی که شامل خواندن، نوشتن یا ریاضی است مقاومت می‌کند یا به طور مداوم نمی‌تواند تکالیف را بدون کمک قابل‌توجه انجام دهد.
- در مدرسه یا در حین انجام فعالیت‌های تحصیلی، مانند تکالیف یا خواندن، نافرمانی، خصومت یا واکنش‌های احساسی بیش از حد نشان می‌دهد.
این علائم به‌تنهایی برای تشخیص اینکه فرد دارای اختلال یادگیری است کافی نیست. فقط یک متخصص می‌تواند ناتوانی یادگیری را تشخیص دهد. هر ناتوانی یادگیری علائم خاص خود را دارد. ممکن است فردی که دارای یک معلولیت خاص است، همه‌ی علائم آن معلولیت را نداشته باشد.
کودکانی که به زبان دوم آموزش داده می‌شوند ممکن است نشانه‌هایی از مشکلات یادگیری یا ناتوانی یادگیری را نشان دهند. در ارزیابی ناتوانی یادگیری باید دوزبانه بودن یا زبان‌آموز بودن دانش‌آموز را در نظر گرفت.
علاوه بر این، برای کودکان، ارزیاب باید به تفاوت‌هایی که ممکن است به دلیل گویش باشد، حساس باشد، زیرا گویش در هر منطقه و مکانی متفاوت است.
بیش فعالی کودکان و اختلال کم توجهی چیست؟
اگر احساس می‌کنید فرزند دچار این اختلال شده است، این مقاله را بخوانید!
سه مورد از رایج‌ترین اختلالات یادگیری
در زیر برخی از ناتوانی‌های رایج یادگیری و علائم مرتبط با آنها آورده شده است:
1. دیسلِکسیا (Dyslexia) یا نارساخوانی
افراد مبتلا به نارساخوانی معمولاً در برقراری ارتباط بین حروف و صداها و در املا و تشخیص کلمات مشکل دارند. افراد مبتلا به نارساخوانی اغلب علائم دیگری از این بیماری را نشان می‌دهند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درک آنچه دیگران می‌گویند برایشان دشوار است.
- مشکل در سازماندهی زبان نوشتاری و گفتاری.
- تأخیر در توانایی صحبت‌کردن.
- مشکل در بیان افکار یا احساسات.
- مشکل در یادگیری لغات جدید (واژگان)، چه هنگام خواندن چه شنیدن.
- مشکل در یادگیری زبان‌های خارجی.
- مشکل در یادگیری آهنگ‌ها و قافیه‌ها.
- سرعت پایین خواندن، چه به‌صورت بی‌صدا و چه با صدای بلند.
- انصراف از مطالعه و خواندن طولانی‌تر .
- مشکل در درک سؤالات و پیروی از دستورالعمل‌ها.
- املای ضعیف.
- مشکل در به‌خاطر سپردن اعداد به ترتیب (به‌عنوان‌مثال، شماره‌تلفن و آدرس)
- در تشخیص سمت چپ و راست مشکل دارند.
2. دیسگرافیا (Dysgraphia) یا اختلال در نوشتن
کودکی که دست‌خط بسیار ضعیفی دارد و پیشرفتی در این زمینه نمی‌کند، ممکن است دچار دیس گرافی باشد. این اختلال ممکن است باعث شود کودک در هنگام در دست‌گرفتن خودکار یا مداد تنش داشته باشد و به طرز نامناسبی بنویسد.
سایر علائم این وضعیت ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- بیزاری شدید از نوشتن و/یا نقاشی
- مشکلات گرامر
- مشکل در نوشتن ایده‌ها
- ازدست‌دادن انرژی یا علاقه به‌محض شروع نوشتن
- مشکل در نوشتن افکار در یک توالی منطقی
- گفتن کلمات با صدای بلند هنگام نوشتن
- ناتمام گذاشتن کلمات یا حذف آنها هنگام نوشتن جمله
3. دیس کالکولیا (Dyscalculia ) یا اختلال در محاسبه
علائم محاسبه‌پریشی شامل مشکلات درک مفاهیم اساسی حسابی مانند کسری، خطوط عددی و اعداد مثبت و منفی است.
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در مسائل مربوط به ریاضی
- مشکل ایجاد تغییر در معاملات نقدی
- بی‌نظمی در روی کاغذ آوردن مسائل ریاضی
- مشکل در دنباله‌های منطقی (به‌عنوان‌مثال، مراحل در مسائل ریاضی)
- مشکل در درک توالی زمانی رویدادها
- مشکل در توصیف فرایندهای ریاضی
چه کسی تست‌های یادگیری را انجام می‌دهد؟
افرادی که کودکان را از نظر ناتوانی‌های یادگیری ارزیابی می‌کنند معمولاً در زمینه‌ی آموزش، گفتار و زبان، شنوایی‌شناسی یا روان‌شناسی متخصص هستند. این افراد با انجام یک سری تست، ارزیابی و مصاحبه، برای درک آنچه بین فرزند شما و موفقیت تحصیلی قرار دارد تحقیق می‌کنند.
یافته‌های حاصل از این ارزیابی‌ها ممکن است هر یک از مسائل مختلف را نشان دهد، از کم‌شنوایی یا کم‌بینایی گرفته تا مشکلات تمرکز، استفاده از زبان یا خواندن.
خوشبختانه، ابزارها و تکنیک‌هایی برای مدیریت هر ناتوانی مرتبط با یادگیری وجود دارد. اما تا زمانی که مشکل تشخیص داده نشود، هیچ‌کس نمی‌تواند کاری انجام دهد.
چگونه از دعوا بین فرزندانمان جلوگیری کنیم؟
دعوا بین فرزندان عادی است ولی مدیریت و کاهش آن، یک عمر مهم و قابل توجه است. پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را بخوانید!!
تست‌های مورداستفاده برای ارزیابی یادگیری
تشخیص ناتوانی یادگیری در مدارس دولتی مستلزم چندین نوع آزمون است. آزمون‌های رایجی که برای تشخیص اختلال یادگیری استفاده می‌شوند شامل آزمون‌های هوش، پیشرفت، ادغام بینایی - حرکتی و زبان است. بسته به ترجیحات ارزیاب و نیازهای کودک، ممکن است از آزمون‌های دیگری نیز استفاده شود.
تست‌های هوش
تست‌های هوش (که اغلب تست‌های IQ نامیده می‌شوند) که بیشتر برای تشخیص ناتوانی یادگیری استفاده می‌شوند عبارت‌اند از مقیاس هوش وکسلر پیش‌دبستانی و اولیه (WIPPSI) ، مقیاس هوش وکسلر برای کودکان (WISC) ، و مقیاس هوش بزرگسالان وکسلر (WAIS).
سایر آزمون‌های متداول هوش یا شناختی عبارت‌اند از:
- آزمون هوش استنفورد - بینه
- مقیاس توانایی‌های متفاوت (DAS)
- آزمون توانایی‌های شناختی وودکاک جانسون
- آزمون جامع هوش غیرکلامی
یافته‌های این آزمایش‌ها می‌تواند به شناسایی نقاط قوت و ضعف کودک کمک کند. با این اطلاعات، مدارس اغلب می‌توانند گزینه‌های آموزشی را پیشنهاد کنند یا پشتیبانی ویژه‌ای ارائه دهند.
چه چیزی باعث اختلالات یادگیری میشود؟
عواملی که ممکن است بر ایجاد اختلالات یادگیری تأثیر بگذارند عبارت‌اند از:
سابقه‌ی خانوادگی
ژنتیک اختلالات یادگیری خطر ابتلای کودک به این اختلال را افزایش می‌دهد.
خطرات دوران بارداری و نوزادی
رشد ضعیف رحم (محدودیت شدید رشد داخل رحمی)، قرارگرفتن در معرض الکل یا مواد مخدر قبل از تولد، زایمان زودرس و وزن بسیار کم هنگام تولد با اختلالات یادگیری مرتبط است.
آسیب روانی
آسیب روانی یا سوءاستفاده در اوایل کودکی ممکن است بر رشد مغز تأثیر بگذارد و خطر اختلالات یادگیری را افزایش دهد.
ضربه‌ی جسمی
آسیب‌های سر یا عفونت‌های سیستم عصبی ممکن است در ایجاد اختلالات یادگیری نقش داشته باشد.
قرارگرفتن در معرض خطرات محیط‌زیست
قرارگرفتن در معرض سطوح بالایی از سموم، مانند سرب، با افزایش خطر اختلالات یادگیری مرتبط است.
چه زمانی برای درمان اختلال یادگیری باید اقدام نمود؟
مداخله‌ی زودهنگام ضروری است، زیرا مشکل می‌تواند مانند گلوله برفی باشد. کودکی که در مدرسه‌ی ابتدایی جمع و تفریق را یاد نگیرد قادر به مقابله با جبر نخواهد بود.
در دبستان کودکانی که دارای اختلالات یادگیری هستند نیز می‌توانند اضطراب عملکرد، افسردگی، عزت‌نفس پایین، خستگی مزمن یا ازدست‌دادن انگیزه را تجربه کنند. برخی از کودکان ممکن است برای منحرف‌کردن توجه دچار چالش‌های دیگری در مدرسه شوند.
در صورت وجود نگرانی در مورد مشکلات یادگیری، معلم، والدین یا سرپرست، پزشک یا سایر متخصصان کودک می‌توانند درخواست ارزیابی کنند. کودک شما احتمالاً ابتدا آزمایشاتی برای رد مشکلات بینایی یا شنوایی یا سایر شرایط پزشکی انجام می‌دهد. اغلب، یک کودک یک سری امتحان دارد که توسط تیمی از متخصصان، از جمله روان‌شناس، معلم آموزش ویژه، کار درمانگر، مددکار اجتماعی یا پرستار انجام میشود. اگر این مطلب برایتان مفید بود حتما دریافت پاسخ این سوال دعوای والدین مقابل کودکان چه تاثیراتی خواهد داشت؟ هم کمک کننده خواهد بود.
.svg){kind=icon}
