مقدمه
اولین مکانی که هر انسانی پس از چشم گشودن به این جهان وارد آن میشود محیط خانه و خانواده است، خانواده جایی است که انسان پیمودن مسیر رشدی خود را در آن آغاز میکند و با کمک آن به این مسیر ادامه میدهد.
مهم است که پایهگذاران خانواده، یعنی همسران فعلی و والدین آینده از نقش و جایگاه بیبدیل خود در شکلدهی زندگی فرزندانشان آگاه باشند و بیاموزند که چگونه بهترین بستر را برای رشدی متعادل و باکیفیت فراهم کنند. در این نوشتار به خصوصیات خانوادههای موفق که بستر رشدی مناسبی را برای اعضای خود فراهم میکنند میپردازیم.
خودمراقبتگری عاطفی و جسمی والدین
مراقبت از خود از نظر جسمی، ذهنی و عاطفی برای هر یک از والدین حائز اهمیت است و به آنها کمک میکند انرژی بیشتری برای پرورش یک خانوادهی موفق داشته باشند. مهم است که شما بهعنوان والدین برای رابطه با همسرتان بهقدر کافی وقت بگذارید و به دنبال حل تعارضات موجود باشید.
صمیمیت بین زن و شوهر (که نقش پر اهمیت والدگری را برعهده دارند)، در حکم سوخت موتور خانواده است؛ هر چه والدین برای رابطهی زناشویی خود سرمایهگذاری بیشتری داشته باشند و کیفیت روابط خود را ارتقا دهند، فرزندان سلامتتری پرورش خواهند داد. در گام بعدی شما میتوانید با داشتن استراحت کافی، رژیم غذایی سالم و انجام فعالیتهای ورزشی منظم خودمراقبتگری جسمانیتان را نیز بهبود ببخشید.
گرمی، مراقبت و توجه مثبت در خانوادههایموفق
خانوادههای موفق مکانی امن و مطمئن را برای اعضای خود ایجاد میکنند، مکانی که هر یک از اعضا بتوانند برای بهدستآوردن هویت مثبت به تجربه و کاوش بپردازند. ازآنجاکه کودکان در خانوادههای موفق احساس امنیت و عشق میکنند، اعتمادبهنفس دارند تا دنیای خود را کشف کنند، چیزهای جدید را امتحان کنند و یاد بگیرند. آنها میتوانند بهتر با چالشها و مشکلات کنار بیایند زیرا میدانند که از حمایت خانواده برخوردارند.
صمیمی، دلسوز و مهربان بودن با فرزندتان به ایجاد روابط خانوادگی موفق کمک میکند. توجه مثبت نیز برای ایجاد روابط مؤثر در خانواده مهم است. توجه مثبت یعنی فرزندتان و کاری را که انجام میدهد همان گونه که هست میپذیرید و نسبت به آن علاقه و اشتیاق نشان میدهید.
اگر هم او کاری اشتباه انجام دهد آن را بهپای بد بودن خودش نمیگذارید و کل شخصیتش را زیر سؤال نمیبرید، بلکه انتقاد خود را نسبت به کار و رفتار او گوشزد میکنید. چنین توجهی باعث ایجاد ارتباطی غنی شده با فرزندتان میشود و نشان میدهد که همهجوره برای شما عزیز است و وقتی به شما نیاز دارد در دسترس هستید.
چگونه کودکانی اهل مطالعه پرورش دهیم؟
کودکان از والدین خود تقلید میکنند برای فهمیدن اینکه برای فرزند خود الگوی بهتری باشید این مقاله به کمک شما میاید پس حتما ان را بخوانید.
نکاتی برای ایجاد گرمی، مراقبت و توجه مثبت در روابط با فرزندان
- به دنبال فرصتهایی باشید تا به فرزندتان بگویید چقدر دوستش دارید و به او افتخار میکنید.
- وقتی با فرزندتان صحبت میکنید لبخند بزنید و به چشمان او نگاه کنید.
- تا جایی که میتوانید محبتتان را بهصورت کلامی و غیرکلامی ابراز کنید.
- وقتی هر یک از افراد خانواده کاری را بهخوبی انجام میدهند آنها را تحسین و تشویق کنید.
- وقتی افراد کارهایی برای کمک به دیگران انجام میدهند از آنها سپاسگزاری کنید. بهعنوانمثال :«پسرم از اینکه امروز صبح به من و پدرت کمک کردی بستهبندی ماشین ظرفشویی رو باز کنیم واقعاً ممنونم».
کودکان خانوادههای صمیمی و گرم با سایر همسالان و معلمان بهتر کنار میآیند و کمتر با دیگران درگیر میشوند. همچنین توجه و محبت کافی باعث میشود کودکان احساس امنیت و مراقبت کنند، احساسی که به آنها کمک میکند تا با فراز و نشیبهای زندگی کنار بیایند.
تعاملات مثبت در خانوادههایموفق
خانوادههای موفق در مورد رویدادهای مثبت و منفی بهخوبی با یکدیگر تعامل دارند. آنها اتفاقات خوب و خوشحالکننده را در کنار یکدیگر جشن میگیرند و در شرایط سخت در مورد مشکلات با یکدیگر صحبت میکنند.
بدین ترتیب برای همهی اعضا مکانی امن فراهم است تا در کنار احساسات خوشایندی مثل شادی و نشاط، احساسات دشواری مانند خجالت، سردرگمی یا شرم را نیز با یکدیگر به اشتراک بگذارند.و در مواقع دعوا بتوانند همچین صحبتی چرا دعوا؟ بيا درموردش صحبت کنیم! باهم داشته باشند.
در اینجا پیشنهاداتی برای تقویت روابط باکیفیت در خانواده وجود دارد:
- اعضای خانواده را تشویق کنید با یکدیگر صحبت کنند و به یکدیگر گوش دهند تا همه فرصتی برای بیان افکار و احساسات خود داشته باشند.
- به فرزندان خود کمک کنید تا بیاموزند چگونه درخواستها و نیازهای خود را بهصورت شفاف مطرح کنند و از چه کلماتی برای بیان افکار و احساسات خود استفاده کنند؟
- به احساسات مختلف فرزندانتان گوش دهید و باظرافت به آنها پاسخ دهید - نه فقط چیزها یا خبرهای خوب، بلکه احساساتی مانند خشم، خجالت، غم و اندوه یا ترس.
- همیشه لازم نیست مشکلات را حل کنید یا فرزندتان را نصیحت کنید. بیاموزید که چگونه در هنگام بروز مشکل مذاکره و مصالحه کنید تا همگی با هم بتوانید راهحلی بیابید.
- از ارتباطات غیرکلامی مانند لبخند، تماس چشمی و محبت فیزیکی برای بهتر کردن روابط خود استفاده کنید.
- تا جایی که ممکن است وعدههای غذایی خانوادگی را درحالیکه تلویزیون و موبایل خاموش است کنار هم صرف کنید، این زمانی است که میتوانید اتفاقات روز را برای یکدیگر بازگو کنید و به اشتراک بگذارید.
فرزندان شما از نحوهی صحبت شما با خودشان و دیگران در مورد کیفیت تعاملات خوب و مثبت چیزهای زیادی میآموزند. این مسئله شامل تماشای نحوهی مدیریت شما در تعارضات یا حل مشکلات با دیگران نیز میشود. وقتی فرزندتان میبیند که شما با آرامش و احترام به حل مشکلات میپردازید، به او کمک میکنید تا مهارتهای مهمی را برای زندگی خود توسعه دهد.
محیطهای قابلپیشبینی در خانوادههای موفق
یک محیط خانوادگی سازمانیافته و قابلپیشبینی میتواند به کودکان کمک کند احساس امنیت و مراقبت کنند. در این نوع محیطها، کودکان میدانند که هر روز چه چیزی را باید انتظار داشته باشند و همچنین از آنها چه انتظاری میرود. پیشبینیپذیری در زندگی خانوادگی بهویژه زمانی خوب است که فرزندان با چالشها، تغییرات رشدی یا نوعی عدماطمینان روبرو میشوند.
بهعنوانمثال، اگر فرزند شما در مدرسهی جدیدی مستقر شده است، روتین عصرانهی خانوادهی شما در خانه ممکن است برای او بسیار آرامشبخش باشد.
در خانواده روالی مشخص ایجاد کنید تا همه بدانند انتظار چه چیزی را باید داشته باشند (بدانند چه کسی باید چه کاری را در چه زمانی و به چه ترتیبی انجام دهد). بر ارزشهای خانوادهی خود نیز تأکید کنید و به آنها پایبند باشید (ارزشهایی مثل پذیرش، حمایت از یکدیگر، احترام به ارزشها و اعتقادات فرهنگی و مذهبی و...).
قوانین و ارزشهای خانواده مواردی هستند که به اعضای خانواده و به دیگران اعلام میکنند چه چیزی برای خانوادهی شما مهم است. همچنین روالهای روشن و شفاف میتوانند به کودکان دارای معلولیت نیز کمک کنند، بهویژه آنهایی که درک یا کنارآمدن با تغییر برایشان سخت است.
ارتباط با دیگران در خانوادههایموفق
تعاملات مهم و ارزشمند شامل تمامی روابطی مثل ارتباط با خانوادهی گسترده، دوستان، همسایگان و سایر اعضای جامعه است. روابط خوب با سایرین به همهی ما کمک میکند تا احساس تعلق و پیوند را از یکدیگر دریافت کنیم و در مواقع ضروری از حمایت یکدیگر برخوردار شویم. والدین باید برای نشاندادن اهمیت پیوندهای فامیلی و اجتماعی پیشرو باشند و گام اول ارتباط و تعامل با دیگران را بردارند تا فرزندانشان نیز بیاموزند.
در این راستا بهعنوان والدین فرزندتان را تشویق کنید تا با پدربزرگ و مادربزرگ، خاله، عمه و عموهای خود در ارتباط باشد. اگر دور از شما زندگی میکنند، تلفنی با آنها صحبت کند، نامه یا ایمیل بنویسد یا تماس ویدئویی برقرار کند. پدربزرگ و مادربزرگ، خاله، عمه، عموزاده یا دوستان خانوادگی را به مدرسه یا رویدادهای ورزشی که برای فرزندتان مهم هستند دعوت کنید (بهعنوانمثال، مراسم اهدای جوایز یا اجرا).
همچنین به فرزندانتان کمک کنید در گروههای اجتماعی محلی یا باشگاههای ورزشی حضور فعال داشته باشند. چنین حضوری به فرزند شما این فرصت را میدهد که با افراد جدیدی آشنا شود و همکاری و کار تیمی را بیاموزد. ارتباط با دوستان، خانواده و جامعه برای خود والدین نیز مهم است.
یک شبکهی پشتیبانی از افراد مورداعتماد در مواقع مختلف میتواند کمک بزرگی باشد (برای مثال، زمانی که به کسی نیاز دارید تا فرزندتان را از مدرسه بیاورد). همچنین شبکهی تعاملات اجتماعی شما میتواند از شما حمایت عاطفی نیز بکند (برای مثال زمانی که نیاز دارید با کسی درد و دل کنید یا از کسی مشورت و راهنمایی دریافت کنید).
برگرفته از: