مقدمه
استرس در بارداری حتی برای آرامترین مادران هم میتواند در برههای از زمان وجود داشته باشد. اینکه فرد جدیدی را به دنیا آوریم کار آسانی نیست. پس طبیعی است که برای آن تا حدی استرس داشته باشیم. آیا ورزشکردن مضر است؟ آیا غذاهایی که میخوریم بهاندازهی کافی مغذی و مناسب هستند؟ همهی اینها سؤالاتی است که نشاندهندهی دغدغهی ذهنی در مورد سلامت جنین است.
اما استرس زیاد در دوران بارداری میتواند سلامت شما و کودکتان را تحتتأثیر قرار دهد. با آگاهییافتن از اینکه چه چیزی باعث استرسمان میشود و ایجاد تغییر در سبک زندگی خود، بهتر میتوانیم آن را کنترل کنیم. و برای بهتر کنترل کردن استرس بهتر است جواب این سوال آیا در دوران بارداری میتوانم به شغلم ادامه دهم؟ هم بدانید.
استرس چیست؟
یکی از واکنشهای طبیعی بدن به تغییرات و چالشها، حتی تغییرات خوب و هیجانانگیز، استرس است. داشتن اندکی استرس مفید است؛ زیرا باعث انگیزه یافتن و تمرکز فرد برای مقابله با چالشها و انجام کارها میشود.
اما استرس بیش از حد، طاقتفرسا است و باعث اختلال در انجام کارهای روزمره میشود. استرس بیش از حد بر بدن، افکار و رفتار تأثیر میگذارد. برای مثال برخی افراد در مواقعی که دچار استرس میشوند ممکن است عصبی شوند یا زیاد غذا بخورند.
استرس و بارداری
بارداری به معنای تغییرات روحی و جسمی زیادی است و تجربهکردن این تغییرات مخصوصاً اگر برای آن برنامهریزی نکرده باشید (بارداری ناخواسته) بسیار استرسزا است. گاهی اوقات خود بارداری امری استرسزا میشود.
برای مثال هنگامی که قبل از زایمان، منتظر گرفتن نتایج آزمایشها هستید استرس را تجربه میکنید. اگر مشکلات باروری دارید و برای آن تحت درمان قرار گرفتهاید، سابقهی سقطجنین داشته یا مرگ نوزاد را تجربه کرده باشید، بارداری برای شما و خانوادهتان میتواند بسیار استرسآور باشد.
برخی رویدادها و موقعیتها در دوران بارداری میتواند باعث آشفتگی و استرس زیادی شود. این موقعیتها عبارتاند از:
- مشکلات مالی
- مشکلات خانوادگی و زناشویی
- نیاز به جابهجایی خانه و یا روند تغییر خانه
- بیکاری، نیاز به تغییر شغل یا ساعت کاری
- کمک به سایر فرزندانمان برای سازگاری با بارداری
- بیماری خانوادگی یا مرگ یکی از اعضای خانواده
- غم و اندوه
- خشونت خانوادگی
- مشکلات مربوط به الکل و سایر مواد مخدر
- سابقهی بیماری روانی، اضطراب یا افسردگی
6 نوع اختلال افسردگی و علائم آنها
افسردگی وضعیتی است که به واسطهی آن فرد از هیچ یک از اموری که بهطور معمول برایش لذتبخش بوده، لذت نمیبرد و احساس غمگینی پایداری را تجربه میکند.
اگر چندین مورد از موارد بالا بهصورت همزمان رخ دهد، سطح استرس شما میتواند بالاتر رود.
چگونه استرس را بشناسیم؟
شناسایی استرس همیشه آسان نیست. ممکن است تا زمانی که شدید و طاقتفرسا نشود اصلاً آن را تشخیص ندهید. اگر از علائمی که نشاندهندهی وجود استرس است آگاهی داشته باشید، یا چیزهایی که باعث ایجاد استرس در شما میشود را بشناسید، تشخیص آن آسانتر میشود.
علائم فیزیکی و احساسی استرس:
- واکنش عصبی زیاد مثل ناتوانی در نشستن یا احساس عصبانیت و پرش
- تنفس سریع و تپش قلب
- مشکل در آرامش یا خوابیدن
- نشخوار فکری و نگرانی در مورد آینده
- احساس ناخوشی مثل سردرد یا سایر دردها
همچنین با پاسخدادن به سؤالات زیر میتوانید تا حدودی از وجود استرس آگاهی کسب کنید:
- آیا اغلب اوقات احساس نگرانی و اضطراب میکنید؟
- آیا قبل از بارداری در زندگی خود اضطراب زیادی را تجربه کردهاید؟
این ایدهی خوبی است که از تغییر احساسات خود در زمانهای متفاوت مثل بارداری آگاه باشید.
- آیا زندگی پرمشغلهای دارید؟
- آیا تغییرات زیادی در زندگی شما در حال رخدادن است؟
گاهی اوقات حتی تغییرات مثبت نظیر ترفیع در محل کار، میتواند استرسزا باشد.
- اوضاع در خانه یا محل کارتان چگونه است؟
- آیا همسرتان دوران سختی را پشت سر میگذارد؟
- آیا در کنارآمدن با رئیستان مشکل دارید؟
گاهی اوقات دیگران باعث ایجاد اضطراب در ما شده و شرایط را برای ما سخت میکنند.
چرا باید استرس در بارداری را مدیریت کنیم؟
مدیریت استرس برای سلامتی شما و کودکتان چه در دوران بارداری و چه پس از آن مفید است. با مدیریت استرس میتوانید احتمال زایمان زودرس و مشکلات سلامت کودکتان مانند آسم و آلرژی را کاهش دهید و بهطورکلی تجربهی مثبتتری از بارداری داشته باشید.
اگر بتوانید استرس خود را در زندگیتان و مخصوصاً در دوران بارداری کنترل و مدیریت کنید، پس از بهدنیاآمدن نوزادتان بهتر میتوانید با استرسهای جدید نظیر کمبود خواب، چالشهای مراقبت از نوزاد، عوارض زایمان سخت و... کنار بیایید.
چگونه با زایمان زودرس کنار بیاییم؟
برای
مقابله با احساسات منفی همراه با عوارض زایمان زودرس ، راهکارهای متفاوتی وجود
دارد. برای دریافت این راهکارها این مقاله را از دست ندهید.
نکات و راهکارهایی برای مدیریت استرس و بارداری
سلامت و سبک زندگی
- ورزش کنید. ورزشهایی مانند پیادهروی علاوه بر کاهش استرس، فواید زیادی برای بدن دارد.
- درازکشیدن روی کاناپه، استراحتکردن و کاهش سرعت کار اشکالی ندارد.
- به انجام کارهایی که حواستان را پرت میکند یا از انجامدادن آنها لذت میبرید، بپردازید. مثل مطالعهکردن، تماشای برنامهی تلویزیونی، شیرینیپزی و...
- از هرگونه فشار و استرس دوری کنید تا حالتان خوب باشد. بپذیرید که هر کاری را در حد توانتان خوب انجام میدهید. نگران این نباشید که همه چیز آنطور که میخواهید نیست. برای مثال اگر خانهتان نامرتب است عیبی ندارد.
- یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی را امتحان کنید. درصورتیکه نمیتوانید به کلاس بروید میتوانید از فیلمهای ضبط شده استفاده کنید.
خانواده و دوستان
- وقت خود را با افرادی که به شما حس خوبی میدهند و باعث ازبینرفتن استرستان میشوند، بگذرانید.
- برای مقابله با مواردی که با آنها دستوپنجه نرم میکنید از دیگران کمک بخواهید. حمایت اطرافیان میتواند از استرستان بکاهد.
- در دوران بارداری و پس از زایمان، اگر افراد خواستند به شما کمک کنند آن را بپذیرید یا از آنان درخواست کمک کنید.
- اگر در نه گفتن مشکل دارید از همسر یا یکی از نزدیکانتان بخواهید که بهجای شما نه بگویند.
- با پزشک یا مامای خود در مورد آنچه ممکن است باعث ایجاد استرس در شما شود صحبت کنید و از او راهنمایی بخواهید.
- با سایر والدینی که باردار هستند ارتباط برقرار کنید.
برای مدیریت استرس در بارداری از چه ارگانی کمک بگیرم؟
اگر احساس میکنید نمیتوانید با استرستان مقابله کنید به پزشک خود مراجعه کنید. پزشکان بهطورکلی میتوانند مشاوره دهند؛ اما گاهی اوقات برای دریافت کمک حرفهای شما را به یک روانشناس یا مشاور ارجاع میدهند.
آیا خوش بینی باعث کنترل استرس میشود؟
خوشبینی سبب کاهش استرس خواهد شد برای اینکه بتوانید عوامل استرسزا را به حداقل ممکن برسانند حتما این مقاله را بخوانید.
برگرفته از: